روش مطالعه زیست

در این مقاله به آموزش روش مطالعه زیست یازدهم می‌پردازیم و به شما یاد میدیم که چگونه زیست را بخوانیم ….

برای زیست درسنامه بخونیم یا کلیپ آموزشی ببینیم؟
چطوری تست زیست بزنیم؟
برای زیست نکته‌برداری کنیم یا خلاصه‌نویسی؟

برای یادگیری و تسلط در درس زیست باید چند تا کار رو انجام بدید: مطالعه‌ی متن کتاب درسی، درسنامه، تست‌زنی‌‌، مرور و ….. .که تمام این کارها باید طبق ترتیب خاصی انجام بشن. به این ترتیب صحیح، میگن زنجیره مطالعاتی.که در این مقاله زنجیره‌ی مطالعاتی درس زیست رو بررسی میکنیم.

متن کتاب درسی زیست رو بخونیم

بهترین منبع برای شروع یادگیری، کتاب درسیه. هر فصل زیست به چندین بخشِ کوچکتر به اسم «گفتار» تقسیم میشن. قبل از هر کاری، متن هر گفتار رو بخونید با تا موضوع اون و کلیات مبحث آشنا بشید. زمان استاندارد برای این مرحله به حجم مطالب اون گفتار بستگی داره اما بین 30 تا 45 دقیقه زمان مناسبیه.

در این مرحله وسواس نداشته باشید، چون لازم نیست که کل نکات و جزئیات رو در این مرحله یاد بگیرید. همینکه کلیات رو متوجه بشید و بدونید که اون گفتار در مورد چی هستش کافیه.

برای زیست درسنامه بخونیم؟

برای مرحله دوم شما 3 تا انتخاب دارید که هر کدوم مزایا و معایبی دارن:

درسنامه کتاب کمک آموزشی رو بخونید.
تدریس دبیرتون رو گوش بدید و مباحث رو یاد بگیرید.
کلیپ آموزشی ببنید.

اگر دبیر مدرسه تون تدریسش خوبه که بهتره با همون پیش برید. اگر خوب نیست از کلیپ های آموزشی دبیرهای خوب استفاده کنید. و اگر به اینها دسترسی نداشتید میتونید از درسنامه استفاده کنید.

در کتاب‌های کمک‌درسی هر «گفتار» به چندین قسمت کوچکتر تقسیم میشن که تست‌های هر قسمت هم جداگانه دسته‌بندی شدن. بعد از مطالعه‌ی کل گفتار از روی کتاب درسی به درسنامه کتاب کمک آموزشی مراجعه کنید.

حالا درسنامه یک قسمت رو به دقت مطالعه کنید. در این مرحله شما باید ریزبین باشید و سعی کنید جزئیات درسنامه، نکته‌ها و تحلیل شکل‌ها را هم به دقت مطالعه کنید تا یادگیری شما تا حد زیادی کامل بشه.

یکی از بخش های مفیدی که در درسنامه کتاب هایی مثل خیلی سبز و میکروگاج وجود داره، جداول،نمودارها، تحلیل شکل ها و جمع بندی نکاته. سعی کنید از این بخش ها برای تکمیل یادگیری خودتون استفاده کنید.

درسنامه کل یک گفتار طولانیه و مطالعه اون بدون وقفه خسته کننده س. کتاب های کمک درسی درسنامه ها رو به بخش های کوچکتری تقسیم می کنند. پس درسنامه یک بخش کوچک رو مطالعه کنید و تست های اون رو حل کنید. بعدتش برید سراغ بخش بعدی.

چگونه تست زیست بزنیم؟

بعد از مطالعه‌ی متن کتاب و درسنامه باید یادگیری خودتون رو با تست زدن تکمیل کنید. تست‌ها را به روش «آموزشی» حل کنید. یعنی یکی یکی حل و تحلیل کنید.

در موقع تست زدن چند تا حالت براتون پیش میاد:

تست رو درست جواب میدید: یه نگاه کوتاه به پاسخنامه بندازید.
تست رو غلط جواب میدید: پاسخنامه رو به دقت بخونید تا متوجه بشید که کجا رو اشتباه کردید. بعدش بلافاصله همون مطلب رو دوباره از روی کتاب درسی بخونید تا در ذهنتون بمونه.
اصلا تست رو بلد نیستید: کتاب درسی رو باز کنید. از روش تقلب کنید و سعی کنید با استفاده از کتاب درسی به جواب برسید. بعدش گزینه موردنظرتون رو انتخاب کنید و برید پاسخنامه رو بخونید.

اشتباهی که خیلی از دانش آموزا مرتکب میشن اینه که توقع دارند در این مرحله همه تست ها رو درست حل کنند و با چند تست غلط از خودشون ناامید میشن.

در حالی که باید به این نکته توجه بشه که هدف از این تست ها آموزشه ، نه ارزیابی!! درست یا غلط زدن تست ها برای ما ملاک نیست. چیزی که ارزش داره اینه که تست ها و گزینه ها رو خوب تحلیل کنید، دلیل درست یا غلط بودن تمام گزینه ها رو یاد بگیرید و همراه با هر تست متن کتاب درسی رو بخونید تا کم کم متن کتاب رو حفظ بشید.

نکته بسیار مهم مهم ترین مرحله در مطالعه زیست اینه که بعد از هر تستی که حل می کنید، کتاب درسی رو باز کنید و همون مطلب رو داخل کتاب پیدا کنید و دوباره بخونیدش. این کار رو اینقدر تکرار کنید تا متن کتاب رو حفظ بشید.

نکته نویسی یا خلاصه نویسی؟

شما چندجا میتونید نکات زیست رو یادداشت کنید:

داخل صفحات کتاب درسی یادداشت کنید. البته این فضا کوچیکه و فقط میشه نکات تک کلمه ای و عبارت های کوتاه رو بنویسید. توصیه میکنم که داخل کتاب چیزی زیادی ننویسید چون بعدا خوندنش سخت میشه. در ضمن هیچوقت کتاب درسی رو هایلایت نکنید. تنها کلماتی که ارزش هایلایت کردن دارن قیدها (بسیاری، همه، اکثرا، بعضی و … ) هستن.
میتونید کتابتون رو سیمی کنید و بین تمام صفحات کاغذ بزارید و اونجا یادداشت کنید. که این ایده خوبیه.
یه دفتر جدا تهیه کنید و اون رو فصل به فصل تقسیم کنید و نکات رو اونجا یادداشت کنید.

سعی کنید در نکته‌نویسی خلاق باشید تا خوندنشون راحت باشه. در این مقاله با اصول نکته‌نویسی در زیست آشنا میشید.

نشان‌دار کردن تست‌ها

در حین تست‌زنی سعی کنید که کنار تست های خوب یه علامت بزنید. این کار برای اینه که در مرورهای بعدی از این تست‌ها استفاده کنید. پس تست‌هایی رو علامت‌دار کنید که ارزش این رو دارند که چندبار دیگه حل بشن. از هر 10 تست سعی کنید 2 الی 4 تست رو نشان‌دار کنید..

مطالعه دوباره کتاب درسی

بعد از اینکه همه تست های یه گفتار رو حل کردید بهتره که یه بار دیگه متن کتاب درسی رو بخونید. اما این بار با دقت بیشتری بخونید؛ چون شما کلی تست حل کردید و قسمت های مهم کتاب رو میشناسید. پس کتاب درسی را زیر ذره‌بین ببرید و به دقت مطالعه کنید. به قیدها و کلمات مهم توجه کنید، شکل‌ها رو به دقت بررسی کنید و متن‌ها و جملات رو به خاطر بسپارید.

حتما در مصاحبه رتبه های برتر شنیدید که اکثرشون متن کتاب درسی زیست را حفظ بودن. اکثر دانش اموزا فکر می کنند که این رتبه های برتر اولش میشینن متن کتاب درسی رو حفظ میکنن و بعدش شروع میکنن به تست زدن. این تصور اشتباهه.

برای حفظ کردن متن کتاب باید تکرار و تمرین کنید، در بین تست ها متن کتاب را دوباره بخونید، برای رفع اشکال به کتاب مراجعه کنید و این کارها رو باید اینقدر تکرار کنید که متن کتاب کم کم در حافظه شما ثبت بشه.

چطوری زیست رو مرور کنیم؟

مراحل قبلی رو برای همه گفتارهای یک فصل انجام بدید. بعد از پایان یه فصل باید اون رو مرور کنید. با سه تا چیز مرور می کنید:

اولش نکات یادداشت شده رو بخونید. بعدش متن کتاب درسی و بعدش هم تست های نشاندار رو دوباره حل کنید.

اینکه چه زمانی فصل های قبلی رو مرور کنیم؟ چند بار مرور کنیم و …. بحث دشواریه. چون به عوامل مختلفی مثل حجم مطالب، قدرت حافظه شما، پیچیده بودن مفاهیم و … بستگی داره و تصمیم گیری در این مورد دشواره. برای حل این مشکل بهتره که مطابق برنامه راهبردی یک آزمون آزمایشی حرکت کنید تا از بابت مرور خیالتون راحت بشه.

چگونه زیست را 100 بزنیم؟

حال نوبت ارزیابی و آزمونه. آزمون‌ها باید زمان‌دار حل بشن .یعنی برای هر آزمون مثلا 20 سوالی 20 دقیقه تایم درنظر بگیرید. بعد از آزمون تحلیل انجام دهید.

اهمیت تحلیل آزمون حتی از خود آزمون بیشتر است، چون شما با تحلیل آزمون نقاط ضعف و قوت خودتون رو شناسایی می‌کنید و برای رفع نقاط ضعف برنامه‌ریزی می‌کنید. و با این کار نقاط ضعف شما رفع میشن و پیشرفت می‌کنید.

برای آزمون هم می توانید از منابع مختلفی مثل کتاب فصل آزمون خیلی سبز و یا آزمون های ماز، زیستاز و قلمچی استفاده کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر و آشنایی با شرایط مشاوره به کانال تلگرام یازدهمی مراجعه کنید.